สภาพบรรยากาศที่พอเหมาะกับการเกิดลูกไฟหรือบั้งไฟพยานาคจะต้องมีความชื้น สัมพัทธ์ต่ำ รู้สึกได้จากบรรยากาศรอบตัวเราต้องไม่อบอ้าว อากาศเย็นสบายและที่สำคัญท้องฟ้าต้องไม่มีเมฆมาบดบังดวงจันทร์ เพราะหลายครั้งที่ผู้เขียนไปสังเกตการณ์ หากปรากฏว่าปีใดดวงจันทร์โดนเมฆบัง ปีนั้นจะพลาดโอกาสชมลูกไฟที่ว่านี้แน่นอน และองค์ประกอบอีกอย่างหนึ่งที่ทำให้ลูกไฟพุ่งขึ้นมาจากน้ำจำนวนมากและแน่นอน ว่าจะต้องขึ้นในวันนั้นก็คือ วันที่พระจันทร์ "เต็มดวง"
มีแนวทางที่ เราสามารถสังเกตได้ก็คือ ก่อนจะถึงวันออกพรรษาสักหนึ่งเดืนให้ลองสังเกตการขึ้นของดวงจันทร์ในวันพระ ขึ้น 15 ค่ำ (ดูได้จากปฏิทิน) คือถ้าหากพระอาทิตย์ยังไม่ลับขอบฟ้า หรือเพิ่งจะลับขอบฟ้าไป ฟ้ายังคงไม่ทันมืดสนิทดีนักแล้วเราเห็นดวงจันทร์โผล่ขึ้นมาทางด้านตะวันออก ละก็ นั่นละครับปีนั้นวันพระของเราดวงจันทร์ยังขึ้นไม่เต็มดวง (เรื่องนี้เป็นความคลาดเคลื่อนทางปฏิทิน จันทรคติของไทย ผมไม่ทราบว่าถึงขณะนี้มีการปรับแก้ตรงนี้หรือยัง) ต้องรออีกหนึ่งวันคือวันแรม 1 ค่ำ ตามปฏิทินของไทยซึ่งจะไปตรงกับ วันพระขึ้น 15 ค่ำ ของประเทศลาวพอดี
วันนั้นพระจันทร์จะขึ้นประมาณเกือบ 19:00 น. หรือหนึ่งทุ่มตามเวลามาตรฐานของกรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือ ( แฮ่ม... ! ) ดวงจันทร์จะกลมเกลี้ยงเด่นสง่าอยู่บนท้องฟ้า นับจากเวลานี้ ทุกท่านที่ไปนั่งคอยชมจะพบกับปรากฏการณ์ธรรมชาติที่ยังหาข้อยุติทางวิทยา ศาสตร์ไม่ได้ว่า ทำไมต้องเกิดขึ้น ณ คาบเวลานี้ เป็นประจำทุกปีไม่เคยขาด และต้องเกิดตามลำน้ำโขงเฉพาะช่วงของจังหวัดหนองคายเท่านั้น
แล้วจะชมกันอย่างไร....?
เนื่อง จากปรากฏการณ์นี้มีขึ้นในช่วงเวลาวันออกพรรษาเท่านั้น ปีนึงจะมีให้ชมกันเพียงหนึ่งครั้งและเป็นปรากฏการณ์ที่มีการประชาสัมพันธ์ กันอย่างต่อเนื่องมาหลายปี ท่านที่คิดว่าจะมาชมจึงควรจะติดต่อจองที่พักเสียแต่เนิ่นๆเพื่อรับประกันว่า จะได้รับความสะดวกในการพักผ่อนหลังจากเดินทางกลับมาจากการชม
ช่วงวันออกพรรษาของทุกปี จะมีประเพณีอีกอย่างหนึ่งของทางจังหวัดหนองคายก็คือ ประเพณีการแข่ง " เรือยาว " ในแม่น้ำโขง มีการจัดแข่งขันสามวัน แบ่งออกเป็น เรือขนาดเล็ก ฝีพายไม่เกิน 30 คน เรือขนาดกลาง ฝีพายระหว่าง 30 - 45 คน และเรือยาวขนาดใหญ่ฝีพายไม่เกิน 60 คน และวันสุดท้ายของการแข่งขันจะเป็นการแข่งขันระหว่าง ประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เป็นการเชื่อมสัมพันธ์ระหว่างบ้านพี่เมืองน้อง จัดให้มีการแข่งขันเป็นประจำทุกปีเป็นประเพณีและอีกอย่างก็คงเพื่อเป็นการ " สืบสานวัฒนธรรม " ของชนชาวลุ่มน้ำโขงที่มีมานานนับพันปีสืบไป
จุดชมบั้งไฟพญานาค เมืองหนองคาย ณ อำเภอบึงกาฬ สามารถชมได้ที่วัดอาฮง ฯ (สะดือแม่น้ำโขง) บ.อาฮง
ต.ไคสี อ.บึงกาฬ จ.หนองคาย
- ห่างจากตัวจังหวัดหนองคาย ระยะทาง 116 ก.ม.
- ห่างจากตัวอำเภอบึงกาฬ ระยะทาง 20 ก.ม.
- ห่างจากบ้านไคสี ระยะทาง 2 ก.ม. + ร.ร.บ้านโนนสว่าง ระยะทาง 6 ก.ม.
ที่มา : http://www.geocities.com/nk_tour2000/no ... gfire.html